-
1 entmachten
v/t strip s.o. of (political) power ( oder of all power[s]), topple (s.o. from power), take all power(s) away from s.o.; (Monarchen) dethrone* * *ent|mạch|ten [ɛnt'maxtn] ptp entma\#chtetvtto deprive of power* * *ent·mach·ten *[ɛntˈmaxtn̩]vt▪ jdn/etw \entmachten to deprive sb/sth of power, to disempower sb/sth* * *transitives Verb deprive of power* * *entmachten v/t strip sb of (political) power ( oder of all power[s]), topple (sb from power), take all power(s) away from sb; (Monarchen) dethrone* * *transitives Verb deprive of power -
2 esautorare
esautorare v.tr. to deprive of authority, to deprive of power: esautorare un governo, to deprive a government of power; esautorare una teoria, to discredit a theory.* * *[ezauto'rare]verbo transitivo to divest [sth., sb.] of authority* * *esautorare/ezauto'rare/ [1]to divest [sth., sb.] of authority. -
3 лишать власти
1) General subject: (кого-л.) abridge of power2) Religion: decrown3) Makarov: deprive of power, forfeit power -
4 dēbilitō
dēbilitō āvi, ātus, āre [debilis], to lame, cripple, maim, debilitate, unnerve, disable, weaken: debilitati inter saxa, L.: corpore debilitantur (saucii): vim ferro: opes adversariorum debilitatae, N.: Debilitaturum quid te petis munus, O.—Poet.: oppositis pumicibus mare, i. e. dashes, H.—Fig., to weaken, break, crush, cripple, disable: hunc debilitatum viderem: recitatis litteris debilitatus, disheartened: debilitati a iure cognoscendo, helpless to discern: membrum rei p. debilitatum: animum luctu: senectus Debilitat virīs animi, V.: versūs.* * *debilitare, debilitavi, debilitatus V TRANSweaken/disable/incapacitate/impair/maim/lame/cripple; deprive of power (to act) -
5 dearmo
dearmare, dearmavi, dearmatus V TRANSdisarm; deprive of power; blunt -
6 dearmo
-
7 entmachte
-
8 privar
v.1 to be in (fashion) (estar de moda).2 to booze.3 to prevail.En el campo priva la paz Peace and quiet prevails in the country.4 to knock unconscious, to knock out, to render unconscious.* * *1 (despojar) to deprive (de, of)2 familiar (estar de moda) to be in fashion\no privarse de nada familiar to pamper oneself, want for nothing* * *verb* * *1. VT1) (=despojar)privar a algn de algo — to deprive sb of sth, take sth away from sb
lo privaron del carnet de conducir — they suspended his driving licence, they took away his driving licence
2) (=prohibir)privar a algn de hacer algo — to forbid sb to do sth, prevent sb from doing sth
no me prives de verte — don't forbid me to come to see you, don't tell me not to come again
3) (=impedir) to prevent4) (=extasiar) to delight, overwhelm2. VI1) * (=gustar mucho)2) * (=estar de moda) to be in fashion, be the thing, be all the rage *en ese periodo privaba la minifalda — at that time miniskirts were in o were all the rage *
3.See:* * *1.verbo transitivo1)privar a alguien DE algo — <de derecho/libertad> to deprive somebody of something
2) (Col, Méx) ( dejar inconsciente) to knock... unconscious2.privar vi1) ( destacar)2) (fam) ( gustar) (+ me/te/le etc)3.me privan las manzanas — I adore o really love apples
privarse v pron1)privarse DE algo — de lujos/placeres to deprive oneself of something
cuando tiene ocasión de comer bien, no se priva — when she gets the chance to eat well she doesn't hold back
2)a) (Col, Méx) ( desmayarse) to lose consciousness, pass outb) (Ven) ( quedarse tieso)* * *----* privar de = deprive (of), starve of.* * *1.verbo transitivo1)privar a alguien DE algo — <de derecho/libertad> to deprive somebody of something
2) (Col, Méx) ( dejar inconsciente) to knock... unconscious2.privar vi1) ( destacar)2) (fam) ( gustar) (+ me/te/le etc)3.me privan las manzanas — I adore o really love apples
privarse v pron1)privarse DE algo — de lujos/placeres to deprive oneself of something
cuando tiene ocasión de comer bien, no se priva — when she gets the chance to eat well she doesn't hold back
2)a) (Col, Méx) ( desmayarse) to lose consciousness, pass outb) (Ven) ( quedarse tieso)* * *privar(de)(v.) = deprive (of), starve ofEx: Nonetheless, the indiscriminate use of both terms in a data base creates a situation in which the serious scholar is either deprived of access to half of the material in the collection, or must consult two sequences.
Ex: If a power station is starved of fuel, or its generating capacity is not increased as the load increases, the result will be blackouts.* privar de = deprive (of), starve of.* * *privar [A1 ]vtA privar a algn DE algo ‹de un derecho› to deprive sb OF sthse vio privado de su libertad he was deprived of his freedomlo privaron de la licencia he had his license taken away, he lost his licensefue privado de sus bienes he had all his possessions confiscated, all his possessions were confiscatedB (Col, Méx) (dejar inconsciente) to knock … unconscious■ privarviA(sobresalir, destacar): en su comportamiento priva siempre la honradez her behavior is always characterized by honestyen la casa privaba un ambiente de serenidad a serene atmosphere prevailed in the househoy día privan los avances científicos scientific advances are the important thing nowadaysme privan las manzanas I adore o really love applesahora priva el pelo corto short hair is in now■ privarseA privarse DE algo ‹de lujos/placeres› to deprive oneself OF sthno se privan de nada they don't want for anything, they don't deprive themselves of anythingse privó de comida para pagarlo he deprived himself of o he went without food to pay for itse ha privado del pan para no engordar he's stopped eating o he's going without bread so as not to put on weightcuando tiene ocasión de comer bien, no se priva when she gets the chance to eat well she doesn't hold backB1 (Col, Méx) (desmayarse) to lose consciousness, pass outdel golpe que le dieron se privó he was knocked out by o he passed out with the blow he received2( Ven) (quedarse pasmado): el agua estaba tan fría que me privé the water was so cold that I couldn't breathe properly* * *
privar ( conjugate privar) verbo transitivo
1 privar a algn DE algo ‹de derecho/libertad› to deprive sb of sth
2 (Col, Méx) ( dejar inconsciente) to knock … unconscious
privarse verbo pronominal
1 privarse DE algo ‹de lujos/placeres› to deprive oneself of sth
2 (Col, Méx) ( desmayarse) to lose consciousness, pass out
privar
I vt
1 (despojar) to deprive [de, of]
2 fam (gustar mucho) me priva la fruta, I love fruit
II vi argot (beber) to booze
' privar' also found in these entries:
Spanish:
quitar
English:
deprive
- disfranchise
- starve
- disenfranchise
- rob
* * *♦ vt1.privar a algo/alguien de [dejar sin] to deprive sth/sb of;un accidente la privó de la vista she lost her sight in an accident;una caída lo privó de conseguir el triunfo en la carrera a fall robbed him of victory in the race2.privar a alguien de hacer algo [prohibir] to forbid sb to do sth;le han privado de salir por las noches he's forbidden to go out at night♦ vi* * *I v/t:privar a alguien de algo deprive s.o. of sthII v/i fam:me priva la cerveza I love beer;le privan los coches he’s mad about cars fam, he’s car-mad fam* * *privar vt1) despojar: to deprive2) : to stun, to knock out* * * -
9 право прав·о
юр.аннулировать права — to annul / to nullify rights
восстанавливать в правах — to rehabilitate (smb.)
давать право одному государству совершать действия на территории другого государства — to give to a state the right to perform certain acts on the territory of another state
дать (кому-л.) право — to give (smb.) a title
затрагивать (чьи-л.) права — to involve (smb.'s) rights
злоупотреблять (своими) правами — to abuse the rights
иметь право — to have / to possess the right (to), to be entitled (to), to be eligible (for); to be vested with the right
иметь право исповедовать любую религию или не исповедовать никакой — to have the right to profess or not to profess any religion
иметь право стать членом (какой-л. организации) — to be eligible for membership
лишиться / утрачивать права — to forfeit
наносить ущерб (чьим-л.) правам — to prejudice (smb.'s) rights
не иметь права вмешиваться в обсуждение (какого-л.) вопроса — to have no say in the matter, not to be entitled to the discussion
обладать правами — to enjoy / to have rights
обрести право — to qualify (for)
оговаривать право в отношении (чего-л.) — to reserve the right with regard (to smth.)
ограничивать права — to curtail / to restrict (smb.'s) rights
оспаривать право — to dispute / to contest a right
оставить (за собой) право сделать (что-л.) — to reserve the right to do (smth.)
осуществлять (свои) права — to exercise (one's) rights
отказать (кому-л.) в праве — to deny (smb.) the right
отказаться от (своего) права — to renounce / to resign / to abandon / to surrender (one's) right (to)
отказаться от права выступить — to forgo / to waive one's right to speak
отстаивать (свои) права — to assert / to stand upon (one's) rights
подтвердить права (жителей) — to underpin the rights (of inhabitants)
пользоваться правами — to exercise / to enjoy one's rights поступаться (своим) правом to waive (one's) right
посягать на (чьи-л.) права — to invade (smb's) rights, to infringe on / upon (smb.'s) rights
предоставлять права — to confer rights (upon), to grant / to accord / to give rights (to), to entitle, to enable, to empower
предоставлять (кому-л.) право сделать что-л. (преим. о законодательстве) — to enable (smb.) to do smth.
присваивать (себе) право — to arrogate (to oneself) a right
расширять права — to broaden / to expand the rights
реализовать (своё) право — to exercise (one's) right
сохранять (за собой) право сделать что-л. — to reserve the right (to do smth.)
требовать причитающегося по праву — to claim a / one's right
уважать права и законные интересы (других) лиц — to respect the rights and lawful interests of (other) persons
уравнивать в право ах — to give / to grand equal rights (to smb.), to equalize (smb.) in rights
урезать права — to curtail (smb.'s) rights
ущемлять права — to derogate from (smb.'s) right
ущемлять законные права и интересы — to infringe (on) ligitimate rights and interests
"бумажное право" (право, существующее на бумаге) — paper title
естественное право — natural law / right
законное право — legitimate right, valid title
борьба за законные права — struggle for (one's) legitimate rights
избирательное право — vote, electoral right, suffrage, elective franchise, electorship
всеобщее, равное и прямое избирательное право при тайном голосовании — universal, equal and direct suffrage by secret ballot
лишённый избирательного права — voteless, nonvoter
избирательное право для женщин — female / women's suffrage
лишение избирательных прав — deprivation of electoral rights, disenfranchisement
имеющий право быть избранным — electable, eligible
имеющий право выбирать — elective, eligible
имеющий право выдвижения собственной кандидатуры или избрания самого себя (на какой-л. пост, в члены организации) — self-elective
имущественные права — property rights, vested interests
исключительное право — exclusive / sole / prerogative right, monopoly, prerogative, absolute title
исключительное право на учреждение предприятия / фирмы — exclusive right of establishment
монопольное право — exclusive / monopoly / sole right
неотъемлемое право — inalienable / inherent / undeniable right
облекающий правом (преим. о законе) — enabling
общее / совместное право — right of common
основные права — basic / fundamental rights
особое право, предоставленное правительством или монархом — franchise
лишать политических прав — to denude / to deprive (smb.) of political rights
преимущественное право — preference, priority / underlying, preferential right, right of priority
признанные права — acquired / vested rights
на равных правах — enjoying / exercising equal rights
предоставить специальные права — to confer (on smb.) special rights
осуществлять (свои) суверенные права — to exercise (one's) sovereign rights
феодальное право ист. — feudal law
защита прав — defence / protection of rights
коллизия права (противоречие между нормами различных правовых систем по одному и тому же вопросу) — conflict of laws
лицо, имеющее право на обратный переход к нему имущества — reversioner
лица, ограниченные в праве передвижения — restrictees
лицо, отказавшееся от (каких-либо) прав в пользу другого лица — releasor
лицо, получившее право на возмещение ущерба — recoveror
нарушение / ущемление прав — infringement / violation of rights
отказ от прав — abandonment of rights, quitclaim
положение, принадлежащее по праву — rightful position
право ангарии, право воюющей стороны на захват — right of angary
право беспрепятственного / мирного прохода — right of innocent passage
право вето — right of veto, veto power, negative voice
право владения, пользования и распоряжения — right of possession, enjoyment and disposal
право выбирать (свой собственный) путь (развития) — right of nations to choose their own path / way (of development)
право выгрузки пассажиров, багажа, грузов и почты — right to discharge passengers, baggage, cargo and mail
право выезда / выхода — egress
право, выработанное судами — judge-made law
право, вытекающее из (факта) владения — title by possession
права, вытекающие из данного договора — rights under the treaty
право вышестоящего суда пересмотреть приговор или решение нижестоящего суда — appellate jurisdiction
право голоса / участия в выборах / голосовании — voting right, franchise one's right to vote
лишать права голоса — to exclude (smb.) from the poll, to deprive of the right to vote, to disfranchise
лишать выборщика права голоса — to disqualify an elector, to disfranchise
право государств на суверенитет над своими природными ресурсами — right of nations of sovereignty over their natural resources
равные права граждан всех рас и национальностей — equal rights of citizens of all races and nationalities
права заимствования / на получение кредита (в МВФ) — drawing rights (in IMF)
специальные права заимствования, СПЗ — special drawing rights, SDR
право заключать коллективные договоры — right to collective bargaining, right to conclude collective agreements
право законодательной инициативы — right of legislative initiative, power to initiate legislation
социально-экономические, политические и личные права и свободы — social, economic, political and personal rights and freedoms
право инспекции / осмотра — right of inspection
право мирного прохода через территориальные воды — freedom of inoffensive passage through the maritime belt
право на вмешательство / на интервенцию — right of intervention
право на возвращение (своих) природных ресурсов — right to reclaim (one's) natural resources
право на выход из состава участников (соглашения, договора и т.п.) — right of withdrawal
право на гражданство — right to citizenship / nationality
право на домовую церковь (для посла) / свободного отправления религиозного культа в особом помещении посольства или миссии — right of Chapel
право на жизнь, свободу и личную неприкосновенность — right to life, liberty and security of person
права на интеллектуальную и промышленную собственность — intellectual and industrial property rights
право на материальное обеспечение в старости в случае болезни и потери трудоспособности — right to material security in old age, sickness and disability
право на национализацию или передачу владения своим гражданам — right to nationalization or transfer of ownership to its nationals
право на ответ / на ответное слово — right of reply
используя право на ответ / в порядке осуществления права на ответ — in exercise of (one's) right of reply
отказаться от права на ответ — to waive (one's) right to reply
право на получение информации (журналистами) / право быть осведомлённым — right to know разг.
право на разработку минеральных ресурсов / полезных ископаемых — mineral rights
права на репатриацию иностранных капиталовложений / прибылей — repatriation right
право на самооборону — right of / to self-defence
право на свободу убеждений и свободное их выражение / свободу слова — right to freedom of opinion and expression
право на связь / на использование связи — right of communication
право на социальное обеспечение — right to social security / insurance
право на существование — right to exist, right of existence
иметь право на что-л. (в силу собственных заслуг, способностей, создавшегося положения) — in one's own right
право навигации / судоходства — navigation right
право народов на свободное и независимое развитие — right of nations to free and independent development
право наследования — right of succession / to inherit
право наций на самоопределение вплоть до государственного отделения — right of nations to self-determination up to and including separation
право обжаловать действия должностных лиц — the right to lodge a complaint against the actions of officials
право, основанное на давности (его использования) — prescriptive right
права, осуществляемые (по чьему-л.) полномочию — vicarious power / authority
права, относящиеся к предоставлению убежища — rights relating to asylum
право погрузки пассажиров, багажа, грузов и почты — right to pick up passengers, baggage, cargo and mail
право покидать любую страну, включая свою собственную, и возвращаться в свою страну — right to leave any country including one's own and to return to one's country
право по рождению / в силу происхождения — birthright
право посольства / представительства — right of legation
право, признанное судом справедливости — equities
право принимать и назначать дипломатических представителей — right of reception and mission of diplomatic envoys
право принимать пассажиров, направляющихся на территорию (какого-л.) государства — privilege to take on passengers for the territory of a state
право проезда / прохода — right of passage
право рыболовства — right of fishery / fishing
право свободно выбирать (себе) местожительство — right to freedom of residence
право свободного доступа (к чему-л.) — freedom of access (to smth.)
право собственности — title, property right, right of ownership
права собственности или квазисобственности — proprietary or quasi-proprietary rights
неоспоримое право собственности — marketable / merchantable / good title
право собственности, приобретённое завладением — title by occupancy
право ссылаться на основание недействительности договора — right to invoke a ground for invalidating a treaty
право ссылаться на основание прекращения договора — right to invoke a ground for terminating a treaty
право ссылаться на основание приостановления действия договора — right to invoke a ground for suspending the operation of a treaty
право транзита / транзитного прохода — right of transit
право убежища — right of asylum, rights of sanctuary, sanctuary rights
права человека — human rights, rights of mankind
защита прав человека — defence / protection of human rights
нарушение прав человека — repsession / supression / violation of human rights
право (на осуществление) юрисдикции — right of jurisdiction
утрата права на... — loss of a right to...
2) мн. (свидетельство) licence3) (совокупность законов и постановлений) law, ruleвнутригосударственное право — national law, municipal jurisprudence
государственное право — state / political / public / constitutional law
нарушения государственных или общественных прав и интересов — public wrongs
применяемое в вооружённых конфликтах гуманитарное право — humanitarian rules relating to armed conflicts
договорное право — law of treaties, contract law
дополнительное, субсидиарное право — appendant
каноническое право — canon law, the Canon
космическое право — outer space / cosmic law
крепостное право ист. — serfdom
кулачное право, право сильного — fist law
международное право — international law, law of nations
игнорировать общепризнанные нормы международного права — to disregard generally recognized norms of international law
несовместимость с нормами международного права — incompatibility with the norms / rules of international law
морское право — law of the sea, maritime / naval law
морское призовое право — maritime / naval prize
общее / обычное право — common / customary / consuetudinary law
прецедентное право — law of precedent, case law
торговое право — merchant / commercial law, law-merchant
уголовное право — criminal / penal law
нарушение / несоблюдение норм права — contempt of the law
-
10 priver
priver [pʀive]➭ TABLE 11. transitive verb• nous avons été privés d'électricité pendant trois jours we were without electricity for three days• cela ne me prive pas du tout (de vous le donner) I can easily spare it ; (de ne plus en manger) I don't miss it at all ; (de ne pas y aller) I don't mind at all2. reflexive verbb. ( = se passer de) se priver de to forego* * *pʀive
1.
priver quelqu'un/quelque chose de — to deprive somebody/something of
2.
se priver verbe pronominal1) ( s'abstenir)se priver de quelque chose/de faire — to go ou do without something/doing
c'est gratuit, j'aurais tort de m'en priver! — it's free, I'd be a fool not to take it!
elle ne se privera pas du plaisir de le raconter à tout le monde — she will enjoy telling everyone about it
elle ne s'est pas privée de leur dire les choses en face — she didn't hesitate to tell them a few home truths
2) ( se défaire)se priver de — to do without [personne]; to dispense with [services]
* * *pʀive vtLe prisonnier a été privé de nourriture. — The prisoner was deprived of food.
* * *priver verb table: aimerA vtr1 ( déposséder) priver qn de to deprive sb of; sa mort nous prive d'un grand homme his death deprives us of a great man; son attaque l'a privée de la parole/de l'usage d'un bras she lost the power of speech/the use of an arm after her stroke;2 ( interdire à) priver qn de to deprive sb of; priver qn de nourriture to deprive sb of food; priver qn de télévision/de sorties to forbid sb to watch TV/to go out;3 ( faire manquer) la seule chose qui me prive the only thing I miss; cela me prive de ne pas (pouvoir) faire I miss being able to do; cela me priverait beaucoup de ne plus aller au théâtre I would really miss going to the theatreGB; elle a arrêté de fumer, mais ça ne la prive pas she has given up GB ou quit US smoking, but she doesn't miss it; priver qn/qch de to deprive sb/sth of; priver qn du plaisir de faire to deprive sb of the pleasure of doing; priver une région d'eau to deprive an area of water; l'orage nous a privés d'électricité we had no electricity because of the thunderstorm; ça ne te prive pas beaucoup de ne pas pouvoir te laver! hum it's no hardship for you, not being able to wash!; si ça ne vous prive pas, pourriez-vous me prêter votre voiture? could you lend me your car if you don't need it?; tu peux prendre ces revues, cela ne me privera pas you can take these magazines, I don't need them.B se priver vpr1 ( s'abstenir) se priver pour ses enfants to go without for the sake of one's children; pourquoi se priver? why stint ourselves?; se priver de qch/de faire to go ou do without sth/doing; se priver de cinéma to do without visits to the cinema GB ou movies US; c'est gratuit, j'aurais tort de m'en priver! it's free, I'd be a fool not to take it!; elle ne se privera pas du plaisir de le raconter à tout le monde she won't be able to resist telling everyone about it; eh bien, tu ne te prives de rien! hum you certainly don't believe in stinting yourself!;2 (se refuser, perdre) se priver de to lose, to give up; en faisant cela, ils se privent d'un moyen de contrôle by doing this, they're losing ou they are giving up one means of control;4 ( se retenir) se priver de faire to hesitate to do; elle ne s'est pas privée de leur dire les choses en face she didn't hesitate to tell them a few home truths; il y avait beaucoup à critiquer dans ce projet, et il ne s'en est pas privé there was a lot to criticize in that project, and criticize it he did.[prive] verbe transitif1. [démunir] to depriveêtre privé de to be deprived of, to have noprivé d'eau/d'air/de sommeil deprived of water/air/sleep2. [comme sanction] to deprivepriver quelqu'un de quelque chose to make somebody go ou do without somethingtu seras privé de dessert/télévision no dessert/television for youil a été privé de ses droits de citoyen he was deprived ou stripped of his civil rights————————se priver de verbe pronominal plus prépositionil se prive d'alcool he cuts out drink, he goes without drinkun jour de congé supplémentaire, il ne se prive pas! another day off, he certainly looks after himself!2. [se gêner pour] -
11 TAKA
* * *I)(tek; tók, tókum; tekinn), v.1) to take, catch, seize (tóku þeir laxinn ok otrinn ok báru með sér);G. tók inni vinstri hendi spjótit á lopti, G. caught the spear with his left hand;man hón taka fé okkart allt með ráni, she will take all our goods by force;taka e-n höndum, to seize one, take captive;tökum vápn vár, let us take to our weapons;2) fig., taka trú, to take the faith, become a Christian;taka skírn, to be baptized;taka hvíld, to take a rest;taka flótta, to take to flight;taka rœðu, umrœðu, to begin a parley;taka ráð, to take a counsel (= taka til ráðs);taka e-n orðum, to address one;taka sættir or sættum, to accept terms;taka þenna kost, to take this choice;taka stefnu, to fix a meeting;taka boði, to accept an offer;taka sótt, to be taken ill;taka úgleði, to get out of spirits;taka andviðri, to meet with contrary winds;taka konung, to take, elect a king;taka konu, to take a wife;taka úkunna stigu, to take to unknown ways;taka e-n or e-m vel, to receive one well;taka e-t þvert, to take a thing crossly, deny flatly;taka upp höndum, to raise the hands;3) to reach, stretch forth, touch;fremri hyrnan tók viðbeinit, the upper horn caught the collar bone;því at ek tek eigi heim í kveld, for I shall not reach home to-night;hárit tók ofan á belti, the hair came down to her waist;4) to reach and take harbour (þeir tóku land á Melrakka-sléttu);5) to take, hold, of a vessel (ketill, er tók tvær tunnur);6) to be equivalent to, be worth (hringrinn tók tólf hundruð mórend);7) with infin., to begin (hann tók at yrkja, þegar er hann var ungr);nú taka öll húsin at lóga, now the whole house began to blaze;impers., þá tók at lægja veðrit, then the wind began to fall;8) to touch, regard, concern (þat allt, sem leikmenn tekr);9) to catch (up), come up with (hann var allra manna fóthvatastr, svá at engi hestr tók hann á rás);10) to start, rush (Eirikr tók út or stofunni, en konungr bað menn hlaupa eptir honum);taka á rás, taka frá, to take to running, run away (svá illt sem nú er frá at taka, þá mun þó síðarr verra);11) impers. it is taken;þá tók af veðrit (acc.) then the storm abated;kom á fótinn, svá at af tók, the stroke came on his leg, so that it was cut off;sýnina tekr frá e-m, one becomes blind;tók út skip Þangbrands, Th.’s ship drifted out;um várit er sumarhita tók, when the summer heat set in;12) with preps, and advs., taka e-n af lífi, lífdögum, taka e-n af, to take one’s life, put to death;taka e-n af nafni ok veldi, to deprive one of his title and power;taka af hesti, to take (the saddle) off a horse;taka e-t af e-m, to take a thing from one, deprive one of (er vér tókum seglit af honum, þá grét hann);taka af sér ópit, to cease weeping;taka e-t af e-m, to get frotn one (tekr hann af öllu fólki mikil lof);taka mikinn (mikil), lítinn (lítil) af e-u, to make (say) much, little of;hón tók lítil af öllu, she said little about it, took it coldly;øngan tek ek af um liðveizlu við þik, I will not pledge myself as to helping thee;taka e-t af, to choose, take;G. bauð þér góð boð, en þú vildir engi af taka, G. made thee good offers, but thou wouldst take none of them;fara sem fœtr mega af taka, at the top of one’s speed;hann sigldi suðr sem af tók, as fast as possible;to abolish, do away with (lagði á þat allan hug al taka af heiðni ok fornar venjur);taka e-t aptr, to take back, render void (taka aptr þat, er ek gef); to recall (taka aptr orð, heil sín);taka á e-u, to touch (hón tók á augum hans);taka vel, auðvelliga, lítt, illa á e-u, to take (a thing) well, in good part, ill, in ill part (fluttu þeir þetta fyrir jarli, en hann tók vel á);taka e-t á sik, to take upon oneself (kvaðst heldr vilja taka þat á sik at gefa honum annát augat);tóku þeir á sik svefn mikinn, they fell fast asleep;taka arf eptir e-n, to inherit one;taka e-t eptir, to get in return;með því at þú gerir svá, sem ek býð þér, skaltu nökkut eptir taka, thou shalt have some reward;taka e-t frá e-m, to take a thing away from one (þeir tóku spjótin frá þeim ok báru út á ána);taka e-n frá e-u, to deprive one of (taka e-n frá landi, ríki);taka e-t fyrir e-t, to take in return for (hann keypti sveinana ok tók fyrir þá vesl gott ok slagning); to take for, look upon as (lökum vér þat allt fyrir satt; því tek ek þat fyrir gaman);taka fyrir e-t, to refuse (tók E. eigi fyrir útanferð at sumri);taka hendi í e-t, to thrust one’s hand into;taka í hönd e-m, to shake hands with one;taka í móti, to offer resistance (þeir brendu víða bygðina, en bœndr tóku ekki í móti);taka niðr, to pull down, demolish (taka niðr til grundvallar allt þat verk); to graze a little, = taka til jarðar (þeir láta nú taka niðr hesta sína);taka niðri, to touch (feel) the bottom;taka ofan, to take down (Högni tekr ofan atgeirinn); to pull down (hann hafði látil taka ofan skála sinn);taka í sundr, to cut asunder;impers., slœmdi sverðinu til hans, svá at í sundr tók manninn, so that the man was cleft asunder;taka til e-s, to take to (tóku þá margir til at níða hann);taka til máls (orðs, orða), to begin to speak;nú er þar til máls at taka, at, now we must take up the story at this point, that;taka til varnar, to begin the defence;taka til e-s, to have recourse to, resort to (taka e-t til ráðs, bragðs); to concern (þetta mál, er til konungs tók);láta e-t til sín taka, to let it concern oneself, meddle with (Gísli lét fátt til sín taka);taka e-n til e-s, to choose, elect (Ólafr var til konungs tekinn um allt land);absol., taka til, to begin (hann hélt allt austr um Svínasund, þá tók til vald Svíakonungs);taka e-t til, to take to, do;ef hann tekr nökkut illt til, if he takes to any ill;taka um e-t, to take hold of, grasp (nú skaltu taka um fót honum);taka e-t undan, to take away;impers., undan kúnni tók nyt alla, the cow ceased to give milk;taka undan, to run away, escape (B. tók undan með rás);taka undir e-t, to take hold under a thing;hann tók undir kverkina ok kyssti hana, he took her by the chin and kissed her;to undertake, take upon oneself;H. kvaðst ekki taka mundu undir vandræði þeira, H. said he would have nothing to do with their troubles;taka undir e-t með e-m, to back, help one in a thing (vil ek, at þér takit undir þetta mál með mér);þau tóku undir þetta léttiliga, they seconded it readily;hann tók seinliga undir, he was slow to answer;taka undir, to echo, resound (fjöllin tóku undir);taka e-t undir sik, to take on hand (Gizurr tók undir sik málit); to lay hold of (hann tekr undir sik eignir þær, er K. átti í Noregi);taka e-t upp, to pick up (S. tók upp hanzka sinn);taka upp fé fyrir e-m, to seize on, confiscate;taka upp borð, to set up the tables before a meal, but also to remove them after a meal;taka upp bygð sína, to remove one’s abode;hón tekr mart þat upp, er fjarri er mínum vilja, she takes much in hand that is far from my will;drykk ok vistir, svá sem skipit tók upp, as the ship could take;taka upp ný goðorð, to establish new priesthoods;taka upp verknað, to take up work;taka upp stœrð, to take to pride;taka upp sök, to take up a case;taka upp draum, to interpret a dream;taka e-t upp, to choose (seg nú skjótt, hvern kost þú vill upp taka);absol., taka upp, to extend, rise (rekkjustokkr tekr upp á millum rúma okkarra);taka út, to run out (E. tók út ór stofunni);taka við e-u, to receive (A. hafði tekit við föðurarf sínum);taka vel við e-m, to receive one well, give one a hearty welcome;taka við trú, to take the faith;þeir tóku vel við, they made a bold resistance;tók við hvárr af öðrum, one took up where the other left off;taka yfir e-t, to extend over (hann skal eignast af Englandi þat, sem uxahúð tekr yfir);impers. to come to an end, succeed (kveðst nú vænta, at nú mundi yfir taka);þeir munu allt til vinna at yfir taki við oss, to get the better of us;13) refl., takast;f.1) taking, capture, of a fortress, prisoner;2) taking, seizing, of property;* * *pres. tek, tekr; tökum, takit, taka; pret. tók, tókt (tókst), tók, pl. tóku; subj. tæki (tœki); imperat. tak, taktú; part. tekinn: with neg. suff. tek’k-at ek, I take not, Kristni S. (in a verse); tak-a-ttu, take thou not, Fas. i. (in a verse); tekr-at, Grág. (Kb.) i. 9: [Ulf. têkan, pret. taitok = απτεσθαι; Swed. take; Dan. tage, sounded tā, ‘du tar det ikke, vil du ta det;’ Engl. take is a word borrowed from the Dan., which gradually displaced the Old Engl. niman.]A. To take hold of, seize, grasp; taka sér alvæpni, Eg. 236; tóku menn sér þar byrðar ok báru út, Egill tók undir hönd sér mjöð-drekku, 237; nú taki hest minn, ok skal ek ríða eptir honum, 699; tóku þeir skíð sín ok stigu á, 545; hann tók inni vinstri hendi spjótið ok skaut, Nj. 42; lauk upp kistu ok tók upp góð kvennmanna-klæði, Ld. 30; hann tekr nú bogann, … tekr nú kaðal einn, Fas. ii. 543; taka upp net, K. Þ. K. 90; hross skal maðr taka ok teyma ok hepta, þótt heilagt sé, id.2. to seize; þeir tóku þar herfang mikit, Nj. 43; tóku skipit ok allt þat er á var, Fms. vii. 249; þeir tóku þar skútu, viii. 438; tóku skip hans, landtjald, klæði, ix. 275; taka fé okkat allt með ráni, Nj. 5; engi maðr skal fyrir öðrum taka, Gþl. 473; hann leiddi þik til arfs … munu taka óvinir þínir ef þú kemr eigi til, Nj. 4; þeir tóku bæinn, seized, Sturl. ii. 149; kona hafði tekit ( stolen) … ok vildi hann refsa henni, Fms. vii. 330.3. to catch; Skotar munu hafa tekit njósnir allar, Nj. 126; standi menn upp ok taki hann, 130; hann skyldi taka hundinn, 114; þeir tóku á sundi mann einn, Fms. vii. 225; gröf, at taka í dýr, Flóv. 33; taka höndum, to lay hold of, take captive, Nj. 114, 275; in a good sense, Fms. x. 314.4. taka e-n af lífi, to take one from life, Fms. x. 3, Eg. 70; taka e-n af lífdögum, id., Fms. vii. 204: ellipt., taka af (af-taka), to take one off, put to death, Js. 23; taka e-n af nafni ok veldi, to deprive of …, Eg. 268; tóku þeir af eignum jarla konungs, Fms. i. 6: taka af e-m, to take a thing from one, x. 421, Nj. 103, 131, Eg. 120, Ld. 288; taka frá e-m, to take from, off, Nj. 253, K. Þ. K. 48; taka ofan, to take down, pull down, Nj. 119, 168; taka ór, to set apart, 232; taka undir sik, to take under oneself, subject, Fms. x. 24: to take charge of, Nj. 110, Eg. 725: taka upp, to take up, pick up, assume, 23.5. to take, grasp; taka í hönd e-m, to shake hands, Nj. 129; taka á lopti, to interrupt, Fms. x. 314; taka í ketil, of the ordeal, Grág. i. 381, Gkv. 3. 7; taka í jörð, to graze, of an animal, Bs. i. 338; jó lætr til jarðar taka, Skm. 15; skulu þér láta taka niðr hesta yðra, to graze a little, Band. 14 new Ed.; tók einn þeirra niðr í sinn klæðsekk, Stj.II. metaph., taka upphaf, to begin, Hom. 49; taka vöxt ok þroska, to increase, Rb. 392; taka konungdóm, Eg. 646; taka ráð, 49; taka skírn, 770; taka trú, to take the faith, become a Christian, Nj. 273; taka hvíld, to take rest, 43, 115; taka á sik svefn, 252; taka ræðu, to begin a parley, Eg. 578; taka umræðu, id., Nj. 146; þau taka þá tal, Ld. 72, Fms. ii. 254; taka nærri sér, see nær l. 2; taka á sik göngu, Fbr. 101 new Ed.; taka á sik svefn, Nj.; taka eld, to light a fire, 199; taka e-n orðum, to address; taka í sætt, to receive into reconciliation, Eg. 168; taka sættir, to accept terms, id. (also taka sættum, id.); taka þenna kost, 280; taka samheldi, Fms. ix. 344; ok tóku þat fastliga, at friðr skyldi standa, declared firmly that, x. 40, v. l.; taka stefnu, to fix a meeting, xi. 400; tóku þeir stefnu í milli sín, 402; nú er svá tekið um allt landit, at …, fixed by law that …, Gþl. 275; þeir tóku fastmælum sín í milli, at …, Bret. 82; taki í lög, to take into fellowship, Fms. xi. 96; lög-taka, cp. lófa-tak, vápna-tak; Gunnarr bauð þér góð boð enn þú vildir engi af taka, thou wouldst accept none of them, Nj. 77; tók hann þann kost af, at leggja allt á konungs vald, Fms. iv. 224; ok þat tóku þeir af, ix. 367; Ólafr kvaðsk þat mundu af taka, Ld. 72; taka e-t til ráðs, or taka ráðs, bragðs, to resort to, Nj. 75, 124, 199: also, taka e-t til, to resort to, 26, Fms. xi, 253, passim (til-tæki); taka mót, to receive, Edda 15; taka e-t við, to receive in return, Fms. ii. 269; taka bætr fyrir e-t, xi. 253; með því þú görir sem ek býð þér, skaltú nökkuð eptir taka, take some reward for it, Ld. 44; þat er bæði at vér róum hart, enda mun nú mikit eptir taka, a great reward, Finnb. 232 (eptir-tekja); taka fæðu, to take food; taka corpus Domini, Mar.; taka samsæti, Fms. ii. 261; taka arf, Eg. 34; taka erfð, Gþl. 241; taka fé eptir föður sinn, Fms. xi. 47; taka laun, Nj. 68; taka veizlu, to take, receive a veizla (q. v.), Fms. xi. 239; konungr … hann tekr ( receives) af mörgum, skal hann því mikit gefa, 217; taka mikit lof, x. 367; taka helgun af Guði, Rb. 392; taka heilsu, to recover, Stj. 624; ek skal taka hæði-yrði af þér, Nj. 27; taka af honum rán ok manntjón, Ld. 64; taka úskil af íllum mönnum, Greg. 44; taka píslir ok dauða, 656 B. 30; drap hann þar menn nökkura, þótti mönnum hart at taka þat af útlendum manni, Bs. i. 19; þeir tóku mikinn andróða, Fms. viii. 438; taka andviðri, Eg. 87; þeir tóku norðan-veðr hörð, were overtaken by, Nj. 124; taka sótt, to be taken sick or ill (North E. to take ill), 29, Fms. xi. 97, Eg. 767; taka þyngd. id., Ísl. ii. 274; taka fótar-mein, Nj. 219; taka úgleði, to get out of spirits, Eg. 322; hann tók þá fáleika ok úgleði, Fms. vii. 103; hann tók langt kaf, 202; taka arftaki, to adopt, Grág. i. 232; taka konung, to take, elect a king, Fms. ix. 256; taka konu, to take a wife, x. 397; hann kvángaðisk ok tók bróður-dóttur þess manns er Finnr hét, 406; tók Magnús konungr Margrétu, 413; taka konu brott nauðga, to carry off a woman, Grág. i. 353; tók hann þá til háseta, he hired them, Eg. 404; taka far or fari, Landn. 307, Grág. ii. 406 (far, ii. 3); taka úkunna stigu, to take to unknown ways, Fms. viii. 30; taka ferð, to start, Stj.; taka til konungs, or the like, Eg. 367, 400, Fms. vii. 252; taka til siðar, Sks. 313; taka e-n vel, to receive well; ok taki ér, herra, vel þá Hjalta ok Gizur, Bs. i. 19; tók Skota-konungr hann vel, Fms. xi. 419; taka e-t þvert, to take a thing crossly, deny flatly, Nj. 26; taka fyrir e-t, to stop, interrupt, refuse, Fms. x. 251.III. to reach, stretch forth, touch; hann beit skarð, allt þat er tennr tóku, Eg. 605; eigi djúpara enn þeim tók undir hendr, Ld. 78; skurðrinn tók á framan-verðan bakkann, Krók.; hyrnan tók andlitið, Nj. 253; rödd tekr eyru, Skálda 175; döggskórinn tók niðr akrinn upp-standanda, Fas. i. 173; hafði flóð tekit þær, swept them away, Fms. xi. 393; spjót langskept svá at vel taki skipa meðal, Sks. 385; nef hans tók austr til landsenda … véli-fjarðar tóku norðr í Finnabú, Fms. viii. 10; tekr mörkin náliga allt it efra suðr, Eg. 58; þvíat ekki tek ek heim í kveld, Nj. 275; mun ek taka þangat í dag? Hbl.; bóndans bót tekr fyrir ( encompasses) konu, hans ok börn ok hjón, N. G. L. i. 341; taka niðri, to take the ground, of a ship or thing floating, Fas. iii. 257; svá at upp tekr um klaufir, Boll. 336; at eigi tæki hann (acc.) regnit, Stj. 594; skulu vér varask, at eigi taki oss þau dæmi, Hom. 70; svá mikit er uxa-húð tekr yfir, Fas. i. 288; nær því er þú sér at taka mun en ekki ór hófi, Sks. 21; hundr bundinn svá at taki eigi til manna, Grág. ii. 119; taka höndum upp, to lift up hands, Bs. i. 735, Edda 22; ek sé fram undir brekkuna, at upp taka spjóts-oddar fimtán, Finnb. 286; þetta smíði (Babel) tók upp ór veðrum, Edda 146 (pref.); hárit tók ofan á belti, Nj. 2; stöpul er til himins tæki, 645. 71; hér til tekr en fyrsta bók, reaches here, 655 vii. 4; taka mátti hendi til fals, Eg. 285; þeir tóku fram árum, took the oars, Fms. vii. 288; smeygði á sik ok tók út höndunum, 202; þeir tóku undun, to escape, viii. 438: to reach, land, take harbour, gaf honum vel byri ok tóku Borgarfjörð, Nj. 10; tóku þeir Friðar-ey, 268; þeir tóku land á Melrakka-sléttu, Ísl. ii. 246; byrjaði vel ok tóku Noreg, Ld. 72, 310; tóku þar land sem heitir Vatnsfjörðr, Landn. 30: ellipt., hann tók þar sem nú heitir Herjólfs-höfn, id.; þeir tóku fyrir sunnan land, 175.2. to take, hold, of a vessel; ketill or tók tvær tunnur, Fb. i. 524; lands þess er tæki ( of the value of) fjóra tigi hundraða, Sturl. i. 98, v. l.; hringrinn tók tólf hundruð mórend, Nj. 225: so in the phrase, það tekr því ekki, it is not worth the while; þann enn eina grip er hann átti svá at fé tæki, the sole object of value he had, Bs. i. 636.3. spec. usages; fara sem fætr mega af taka, Finnb. 288; konur æpa sem þær megu mest af taka, Al. 47, (aftak, aftaka-veðr, q. v.), Karl. 109, 196; fóru hvárir-tveggju sem af tók, went as fast as possible, Fms, iv. 304; hann sigldi suðr sem af tók, Eg. 93: in the phrase, taka mikinn, lítinn … af e-u, to make much, little of, take it to heart or lightly; mikit tekr þú af þessu, thou takest it much to heart, Lv. 10; öngan tek ek af um liðveizlu við þik, I will not pledge myself as to helping thee, Ld. 105; eigi töku vér mikit af at tortryggva þá bók, þótt mart sé undarligt í sagt, we will not strongly question the truth of the book, although many wonders are told therein, Sks. 78; Óspakr kvað hana mikit af taka, said he used very strong language, Ld. 216; mikinn tekr þú af, segir konungr, thou settest much by it, said the king, Fms. vi. 206: munda ek sýnu minna hafa af tekit ef ek væra údrukkinn, I would have kept a better tongue, xi. 112; Þórvarðr tók eigi af fyrir útanferð sína, did not quite refuse the going abroad, Sturl. iii. 244; hann kvaðsk eigi taka mega af því hvat mælt væri, he did not much mind what folks said, Nj. 210; hón tók lítið af öllu, said little about it, took it coolly, Eg. 322; tók hann minna af enn áðr við Íslendinga, he spoke not so strongly of them as he used to do, Glúm. 328; ok er sendi-menn kómu tók hann lítið af, Fms. x. 101; Flosi svaraði öllu vel, en tók þó lítið af, F. gave a civil but reserved answer, Nj. 180.IV. with prepp.; taka af hesti, to take (the saddle) off a horse, Nj. 4, 179; taka af sér ópit, to cease weeping, Ölk. 35; taka skriðinn af skipinu, Fms. ii. 305; taka e-t af, to abolish, vii. 1, x. 152, Ísl. ii. 258:—taka á e-u, to touch (á-tak), Nj. 118; þegar sem nær þeim er komit ok á þeim tekit, Stj. 76; sá er tekr fyrst á funa, Gm.; þat er ok, áðr þeir taki á dómum sinum ( ere they deliver sentence), at þeir skolu eið vinna áðr, Grág. i. 64; taka vel, auðvelliga, lítt, ekki vel, ílla … á e-u, to take a thing so and so, take it well, in good part, ill, in ill part, etc., Ld. 50, 248, Fms. xi. 124, Nj. 206, 265; Gunnarr talaði fátt um ok tók á öngu úlíkliga, 40; tak glaðan á ( cheerfully) við konunginn, Fms. xi. 112; þeir höfðu sagt hversu hann hafði á tekit þeim feðgum, Rd. 284; Leifr tekr á þessu eigi mjök, Fb. ii. 397; tók Börkr (á) því seinliga, Eb. 15 new Ed.:—taka eptir, to notice, observe, Sturl. i. 2 (eptir-tekt):—taka móti, to withstand, resist, Nj. 261, Fms. ix. 307, 513 (mót-tak):—taka með, to reserve, accept, iv. 340, xi. 427 (með-taka): taka við, hann tókþar ok við mörg önnur dæmi, bæði konunga æfi, he tacked to it many records, the lives of kings, etc., Ó. H. (pref.): this isolated phrase has led editors (but wrongly) to substitute hann ‘jók’ þar við:—taka aptr, to take back, render void, undo, Bs. i. 631, Nj. 191, Sks. 775; eigi má aptr taka unnit verk, a saying, Fms. ii. 11: to recall, unsay, mun ek þau orð eigi aptr taka, Ld. 42, Fms. ii. 253:—taka í, to pull off; taktu í hann, to pull his stocking off:—taka um, to take hold of, grasp, Eg. 410, Hkr. ii. 322:—taka upp, to pick up, assume; niðr at fella ok upp at taka, 625. 68, Eg. 23; taka upp borð, to put up the tables before a meal; tekr upp borð ok setr fyrir þá Butralda, Fbr. 37; vóru borð upp tekin um alla stofuna ok sett á vist, Eg. 551: but also to remove them after a meal (= taka borð ofan), 408, Hkr. ii. 192, Fms. i. 41, Orkn. 246 (see borð II); taka upp vist, to put food on the table, Vm. 168; taka upp bygð sína, to remove one’s abode, passim; taka upp, of a body, to take up, disinter, Hkr. ii. 388; taka upp, to seize on, confiscate, Nj. 73, 207, Ld. 38, Eg. 73; þeir tóku upp ( laid waste) þorp þat er heitir Tuma-þorp, Fms. i. 151; var þá tekin upp bygð Hrolleifs, Fs. 34; hón tekr þat mart upp er fjarri er mínum vilja, Nj. 6l; at þú gefir ró reiði ok takir þat upp er minnst vandræði standi af, 175; taka upp verknað, to take up work, Ld. 34; taka upp stærð, to take to pride, Fms. x. 108; halda upp-teknu efni, i. 263; taka upp sök, mál, to take up a case, Nj. 31, 71, 231: to interpret, eigi kann ek öðruvís at ráða þenna draum … glíkliga er upp tekit, Sturl. iii. 216; ok skal svá upp taka ‘síks glóð,’ þat er ‘gull,’ Edda 127; kvæði, ef þau eru rétt kveðin ok skynsamliga upp tekin, Hkr. (pref.); tók hann svá upp, at honum væri eigi úhætt, Fms. ix. 424; drykk ok vistir svá sem skipit tók upp, as the ship could take, iv. 92; er þat skip mikit, ok mun þat taka oss upp alla, Nj. 259; þat hjóna er meira lagði til félags skal meira upp taka, Gþl. 220; þótti þeim í hönd falla at taka upp land þetta hjá sér sjálfum, Ld. 210; skal sá sem at Kálfafelli býr taka upp vatn at sínum hlut, Vm. 168; taka upp giptu hjá Dana-konungi, Fms. xi. 426; taka upp goðorð, Nj. 151, 168, Grág. i. 24; taka upp þing. Ann. 1304 ( to restore); tókusk þá upp lög ok landsréttr, Fs. 27; taka upp vanda, Fms. vii. 280:—taka til, to take to; hefna svá at ekki fýsi annan slík firn til at taka, 655 xiii. A. 3; tóku margir þá til at níða hann, Bs. i; taka til ráða, ráðs, bragðs, Nj. 19, 75, 124; hann tók til ráða skjótt, 19; enn þó munu vér þat bragðs taka, 199; hvat skal nú til ráða taka, 124; ef hann tekr nökkut íllt til, 26; hverja úhæfu er hann tekr til, Fms. xi. 253; taka til máls, to take to talking, Nj. 16, 71; taka til orðs, or orða, 122, 230, 264; hann tók nú til at segja söguna, to take to telling a story; taka til varnar, to begin the defence, Grág. i. 60, Nj. 271; nú er þar til at taka, at …, 74; er blót tóku til, Landn. 111; þá tók til ríki Svía-konungs, Fms. iv. 118; um Slésvík þar sem Dana-ríki tók til, xi. 417: to concern, þat mun taka til yðar, Hom. 150; þetta mál er til konungs tók, Fms. xi. 105; láta til sín taka, to let it concern oneself, meddle with, Band. 23 new Ed.; Gísl lét fátt til sín taka, Fms. vii. 30; vil ek nú biðja þik at þú létir ekki til þín taka um tal várt, Nj. 184: to have recourse to, þú tekr eigi til þeirra liðsinnis ef ekki þarf, Fms. vii. 17, Grág. i. 41; taka til segls, Eg. 573, Fms. ix. 22; taka til sunds, 24; taka til e-s, to note, mark, with dislike:—taka undir, to take under a thing; hann tók undir kverkina, took her by the chin, Nj. 2; þá tók Egill undir höfða-hlut Skalla-grími, Eg. 398: to undertake, þat mál er þeir skyldi sjálfir undir taka, Hkr. i. 266; þá skal hann taka undir þá sömu þjónostu, Ó. H. 120: to back, second, hann kvaðsk ekki mundu taka undir vandræði þeirra, Nj. 182; undir þann kviðling tók Rúnolfr goði, ok sótti Hjalta um goðgá, Bs. i. 17: ek mun taka undir með þér ok styðja málit, Fms. xi. 53; hann tók ekki undir þat ráð, Fb. ii. 511; þau tóku undir þetta léttliga, seconded it readily, Ld. 150; hann tók seinliga undir, Nj. 217; hann hafði heyrt tal þeirra ok tók undir þegar, ok kvað ekki saka, Ld. 192: göra tilraun hversu þér tækit undir þetta, Fb. i. 129: to echo, blésu herblástr svá at fjöllin tóku undir, Fas. i. 505; taka undir söng, to accompany singing:—taka við, to receive; nú tóktú svá við sverði þessu, Fms. i. 15; siðan hljópu menn hans, enn hann túk við þeim, 105; jörð tekr við öldri, Hm.; til þess er akkerit tók við, grappled, took hold, Dan. holde igen, Fms. x. 135. v. l.; þar til er sjár tók við honum, Edda 153 (pref.); taka við ríki, Eg. 241, Fms. i. 7; taka við trú, Nj. 158, 159; taka við handsölum á e-u, 257; ef maðr görr við at taka við dæmdum úmaga, Grág. i. 258; taka vel við e-m, to receive well, Nj. 5; ekki torleiði tekr við yðr, no obstacle stops you, Al. 120; þeir tóku við vel ok vörðusk, made a bold resistance, Fms. i. 104; eggjuðu sumir at við skyldi taka, vii. 283; at þeir skyldi verja landit, en þeir vildu eigi við taka, xi. 386; ganga fram á mel nökkurn, ok segir Hrútr at þeir mundu þar við taka, Ld. 62; þar stóð steinn einn mikill, þar bað Kjartan þá við taka, 220; seg þú æfi-sögu þína, Ásmundr, en þá skal Egill við taka, tell thy life’s tale, Asmund, and then shall Egil take his turn, Fas. iii. 374; tók við hvárr af öðrum, one took up where the other left off:—taka yfir, hann vildi eigi til ráða nema hann ætlaði at yfir tæki, Fms. iv. 174; þeir munu allt til vinna, at yfir taki með oss, Nj. 198; at eyrendi þeirra skyldi eigi lyktuð né yfir tekin, Fms. iv. 224.V. to take to, begin:1. with infin., tóku menn at binda sár sín, Eg. 93; hann tók at yrkja þegar er hann var ungr, 685; hans afli tók at vaxa, Fms. viii. 47; á þeim veg er ek tæka ganga, Sks. 3; taka at birtask, 568; tekr at dimma, birta … rigna, it gets dim, takes to darken … rain; allt þat er hann tekr at henda, Nj. 5; þá tók at lægja veðrit, 124; tók þá at morna, 131; tók þá at nátta, Fms. ix. 54; kvölda tekr = Lat. vesperascit, Luke xxiv. 29.2. in other phrases, taka á rás, to take to running, to run, Nj. 253, Eg. 216, 220, Eb. 62 (hófu á rás, 67 new Ed.), Hrafn. 7: ellipt., tók bogmaðr ok hans menn á land upp undan, they took to the inland and escaped, Fms. ix. 275; tók hann þegar upp um brú, viii. 169; svá íllt sem nú er frá at taka (to escape, shun), þá mun þó síðarr verr, Fs. 55; taka flótta, to take to flight, Hm. 30; Eirekr tók út ór stofunni, took out of the room, ran out, Sturl. ii. 64; þeir tóku út eitt veðr allir, stood out to sea with the same wind, Fb. ii. 243.VI. with dat., to take to, receive (perh. ellipt. for taka við- e-u); jarl tók vel sendi-mönnum ok vináttu-málum konungs, Fms. i. 53; konungr tók honum vel ok blíðliga, vii. 197; tekit mundu vér hafa kveðju þinni þóttú hefðir oss fyrri fagnat, Ld. 34; Grímr tók því seinliga, Eg. 764; Sigurðr tók því máli vel, 38, Fms. x. 2; konungr tók þá vel orðum Þórólfs, Eg. 44; hann tók því þakksamliga, Fms. i. 21; taka vel þeirra eyrendum, x. 33; Barði tók þessu vel, Ld. 236; Hákon tók því seinliga, Fms. i. 74; eigi mun konungr taka því þótt slík lygi sé upp borin fyrir hann, Eg. 59; tók Brynjólfr þá sættum fyrir Björn, 168; Njáll átti hlut at, at þeir skyldi taka sættum, Nj. 120; taka handsölum á fé, 257; taka heimildum á e-u, Fms. x. 45; taka fari, Grág. ii. 399, Nj. 111, 258 (see far); taka bóli, to take a farm (on lease), Gþl. 328, 354; mun ek máli taka fyrir alla Íslenzka menn þá er á skipi eru, speak for them, Bs. i. 421.VII. impers. it is taken; hann brá upp hendinni ok tók hana af honum ok höfuðit af konunginum, Nj. 275; ok tók af nasarnar, Fms. x. 135, v. l.; þá tók af veðrit (acc.), the weather ‘took up’ (as is said in North of England), the storm abated. Fas. i. 157; svá at þar tæki af vega alla, all roads were stopped, Fms, iii. 122; af þeim tók málit ok görask úfærir, Fas. ii. 549; kom á höndina fyrir ofan úlflið svá at af tók, Nj. 84; kom á fótinn svá at af tók, 123; þá tók efa af mörgum manni, Fms. iii. 8; sýnina tekr frá e-m, to become blind, x. 339; undan kúnni tók nyt alla, Eb. 316; jafnskjótt tók ór verkinn allan, Fms. iv. 369; tók út skip Þangbrands ór Hitará, she drifted out, Bs. i. 15; í þat mund dags er út tók eykðina, when the time of ‘eykð’ was nearly passed, Fms. xi. 136; um várit er sumar-hita tók, when the summer heat set in, Fs. 67; réru svá skjótt at ekki tók (viz. þá) á vatni, Fms. vii. 344.2. as a naut. term, to clear, weather a point; veðr var litið ok tók þeim skamt frá landi, the weather was still, and they kept close in shore, Fms. vi. 190: hence the mod. naut. phrase, e-m tekr, to clear, weather; mér tók fyrir nesit, I cleared, weathered the ness; vindr þver, svo að þeim tekr ekki.3. þar er eigi of tekr torf eðr grjót, where neither is at hand, Grág. ii. 262; þau dæmi tekr til þessa máls, the proofs of this are, that when …, Hom. 127.B. Reflex., takask mikit á hendr, to take much in hand, Band. 3, Nj. 228, Fms. i. 159; tókumk ek þat á hendr, xi. 104; láta af takask, to let oneself be deprived of, Eg. 296; takask e-n á hendr.2. to be brought about, take effect, succeed; cp. þykkir mikit í hættu hversu þér teksk, Ld. 310; þat tóksk honum, he succeeded, Bárð. 167; tekst þá tveir vilja, it succeeds when two will, i. e. joint efforts prevail, a saying:—takask til, to happen; Ásgrími tóksk svá til (it so happened to A.), sem sjaldan var vant, at vörn var í máii hans, Nj. 92; ef svá vill til takask. Fas. i. 251; svá erviðliga sem þeim hafði til tekizk at herja á þá feðga, Fms. i. 184; mér hefir úgiptuliga tekizk, Ld. 252; þætti mér allmiklu máli skipta at þér tækisk stórmannliga, that thou wouldst behave generously, Hkr. ii. 32; hefir þetta svá tekizk sem ván var at, er hann var barn at aldri, 268.3. to take place, begin; tóksk orrosta, Nj. 8; teksk þar orrosta, 122; ráð takask, of a marriage; en ef þá takask eigi ráðin, if the wedding takes not place then, Grág. i. 311; lýkr svá at ráðin skyldi takask, 99; ráð þau skyldi takask at öðru sumri, Eg. 26, Fms. x. 40: to be realised, hvatamaðr at þessi ferð skyldi takask, Ld. 240; síðan er mægð hafdi tekizk með þeim, since they had intermarried, Eg. 37; takask með þeim góðar ástir, they came to love one another much, of newly-married people, passim; féráns dómr teksk, Grág. i. 95; takask nú af heimboðin, to cease, Ld. 208; ok er allt mál at ættvíg þessi takisk af, 258.II. recipr., takask orðum, to speak to one another, Fms. xi. 13; ok er þeir tókusk at orðum, spurði hann …, Eg. 375; bræðr-synir takask arf eptir, entreat one another, Gþl. 241; ef menn takask fyrir árar eða þiljur, take from one another, 424: takask á, to wrestle, Bárð. 168; takask fangbrögðum, Ld. 252, Ísl. ii. 446: takask í hendr, to shake hands, Grág. i. 384, Nj. 3, 65.III. part. tekinn; vóru þá tekin ( stopped) öll borgar-hlið ok vegar allir, at Norðmönnum kæmi engi njósn, Fms. vi. 411: Steinþórr var til þess tekinn, at …, S. was particularly named as …, Eb. 32, 150; hann var til þess tekinn, at honum var verra til hjóna en öðrum mönnum, Grett. 70 new Ed. (cp. mod. usage, taka til e-s, to wonder at): lá hann ok var mjök tekinn, very ill, Sturl. i. 89: Álfhildr var þungliga tekin, ok gékk henni nær dauða, Fms. iv. 274; hann var mjök tekinn ok þyngdr af líkþrá, ii. 229; þú ert Ílla at tekin fyrir vanheilsu sakir, vii. 244; ú-tekin jörð, an untaken, unclaimed estate, Sturl. iii. 57, Gþl. 313.2. at af teknum þeim, except, Fms. x. 232; at af teknum úvinum sínum, 266, (Latinism.) -
12 власть власт·ь
1) (право управления) power, authority: (господство) ruleбыть / находиться / стоять у власти — to be in / to hold power; (о партии) to hold office
вернуть / вновь обрести власть — to regain power
взять власть — to take / to assume power
демонстрировать силу власти — to demonstrate / to display power
достичь власти — to achieve / to attain / to reach power
жаждать власти — to lust / to thirst for power
завоевать власть — to win / to conquer power
захватить власть — to seize / to take power
злоупотреблять властью — to abuse / authority power, to strain one's authority / powers
лишать власти — to deprive / to shear / to strip (smb.) of power
облекать кого-л. властью — to lodge power with smb. / in the hands of smb.; to vest power in smb.; to delegate power to smb.
осуществлять власть — to exercise power / authority
отдать / передать власть кому-л. — to repose power in smb.'s hands, to hand over power to smb.
поставить у власти — to install / to put (smb.) in power / in office
предоставлять кому-л. власть — to confer power / authority upon smb.; to grant power / authority to smb.
прийти к власти — to come to / to win power; to get into the saddle разг.
приобретать власть — to acquire power, to gain in authority
сохранить власть — to keep / to maintain power
узурпировать власть — to usurp power / authority
урезывать власть — to curtail / to curb power
установить власть — to establish / to set up authority
законная власть — lawful / legitimate authority
неограниченная власть — absolute / unlimited / unrestricted power
пользоваться неограниченной властью — to enjoy unlimited / absolute power
борьба за власть — struggle / race for power
власть, установленная законом — statutory authority
внешние атрибуты власти (приёмы, протокол и т.п.) — trappings of power
захват власти — assumption / seizure of power
злоупотребление властью — abuse of power, misuse of authority / power
лицо, облечённое властью — man set in authority
пребывание у власти — tenure of office / being in power
период пребывания у власти (политической партии, лица) — innings
приход к власти — accession / coming to power
проявление власти со стороны какого-л. государства по отношению к иностранным судам — exercise of the authority of a state over foreign vessels
руководители, облечённые властью — leaders invested with power
2) (система, форма правления) power, form of government; Branch, Branch of Government амер.верховная власть — supreme / sovereign power, supreme authority
государственная власть — state power / authority; powers of the state
высшие органы государственной власти — higher bo-dies of state authority, supreme organs of state power
законодательная власть — legislative power / authority, edictal powers
исполнительная власть — executive power / authority, the executive; executive body (орган); executive branch амер.
советская власть, власть Советов ист. — Soviet power, Soviet form of government
судебная власть — judicial authority / power, judiciary department; judicial branch амер.
"власть за троном" — gray eminence
власть Конгресса — power of Congress амер.
власть, основанная на кодексе законов — nomocracy
власть, осуществляемая самим народом — government by the people
ограничивать власть парламента — to limit / to restrain the power of parliament
власть, принадлежащая народу — authority vested in the people
власть трудящихся — power / rule of the working people
власть, установленная законом — statutory authority
высшие эшелоны власти — higher / top echelons of power
органы власти — bodies / organs of power
вышестоящие органы власти — higher organs / bodies of power
местные органы власти — local government bodies / organs
3) мн. (должностные лица, администрация) authority, autborities, administrationколониальные власти ист. — colonial authorities / administration
местные власти, власти на местах — local authorities / adminisration
наднациональные власти, обеспечивающие соблюдение норм права — supranational law enforcing power
оккупационные власти — occupying authority, occupation authorities
-
13 право
с1) тк. одн. ( наука) lawдержавне право — public ( political) law ( science)
звичаєве право — unwritten law; common law
кримінальне право — criminal law, penology
міжнародне право — international law; law of nations
вивчати право — to study law; to read for the law
2) ( обумовлена законом підстава) right; ( привілей) charterправо вето — ( the right of) veto
право голосу — the vote, suffrage, franchise
право вето — ( the) veto
право давності юр. — prescription, prescriptive right
права спадкоємця юр. — heirship
права користувача комп. — user rights, ( на доступ до ресурсів) user grant
права доступу комп. — privilege, access rights
право на володіння — title (to)
право на проживання — right ( permit) of residence
право користування — right of use, right of user, usufruct
права з сервітуту юр. — easement
виключне право — patent right, exclusive right
спадкове право — hereditary right; невід'ємне
права й обов'язки — rights and duties, rights and obligations
мати право — to have the right; to be entitled
позбавляти права — to debar ( from); to deprive someone of his right
позбавляти права голосу — to disfranchise, to debar one from voting
урізувати чиї-небудь права — to curtail smb.'s rights
позбавляти права (кого-небудь) — to deprive (smb.) of ( smb's) right
вступати в свої права — to come into one's own; to assert oneself; пред'являти
права — to lay claim (to), to assert one's claims
3) тк. мн. права посвідка licenceправа водія — driving licence; амер. driver's licence
-
14 право
1 (в субъективном смысле)сущ.right;title;(власть, полномочие) authority;power- право авторства
- право аренды
- право бенефициария
- право вето
- право владеть имуществом
- право возмездия
- право воспроизведения
- право воюющей стороны
- право выбора
- право выкупа
- право выхода
- право выхода
- право голоса
- право давности
- право денонсации
- право законодательной инициативы
- право изобретателя
- право интеллектуальной собственности
- право личной собственности
- право личности
- право на взыскание
- право на возврат
- право на вознаграждение
- право на гражданство
- право на жизнь
- право на жилище
- право на защиту
- право на избрание
- право на иск
- право на компенсацию
- право на недвижимость
- право на образование
- право на обыск
- право на переизбрание
- право на привилегию
- право на самоопределение
- право на самоуправление
- право на свободу
- право на существование
- право на труд
- право надзора
- право нанять адвоката
- право наслаждаться искусством
- право наследования
- право обжалования
- право отвода кандидата
- право отзыва
- право очной ставки
- право передоверия
- право пересмотра
- право подписи
- право пользования
- право помилования
- право потребовать адвоката
- право представлять свидетелей
- право представлять улики
- право преждепользования
- право преимущественного удовлетворения
- право преимущественной покупки
- право преследования
- право приоритета
- право продажи
- право просить помилования
- право протеста
- право самосохранения
- право свободного доступа
- право собраний
- право собственности
- право требования
- право убежища
- право удержания
- право усмотрения
- право членства
- право юридического лица
- право юрисдикции
- авторское право
- арендное право
- беспредельное право
- возвратное право
- естественное право
- законное право
- залоговое право
- избирательное право
- изобретательское право
- иметь право
- иметь законное право
- иметь полное право
- имеющий юридическое право
- использовать своё право
- конкретное право
- конституционное право
- личное право
- наследственное право
- неделимое имущественное право
- неотъемлемое право
- обусловленное право
- ограниченное право
- ограничивать право
- определять право
- оспаривать право
- осуществлять право
- патентное право
- пожизненное право
- посессорное право
- производное право
- процессуальное право
- регрессивное право
- спорное право
- субъективное право
- субъективное право
- суверенное право
- существенное право
- ущемлённое право
- юридически действительное правоправо (свободно) выбирать и развивать свою политическую, социальную, --
право ареста (удержания) имущества — (general, possessory) lien; right of retention
право владения, пользования и распоряжения — right of possession, enjoyment and disposal
право вступать в отношения с другими государствами — right to enter into relations with other states
право вступления во владение — ( недвижимостью) right of entry
право защиты своих граждан — right of protection of one’s citizens (nationals)
право исповедовать любую религию или не исповедовать никакой — right to profess or not to profess any religion
право на заключение коллективных договоров — collective bargaining right; right to bargain collectively
право на защиту моральных и материальных интересов — right to protection of moral and material interests
право на личную безопасность (неприкосновенность) — right to inviolability of the person (to personal security)
право на материальное обеспечение в старости (в случае потери трудоспособности) — right to maintenance in old age (in case of disability)
право на обеспечение на случай безработицы, болезни или инвалидности — right to security in the event of unemployment, sickness or disability
право на обжалование судебных решений — right of appeal; right to appeal against court decisions
право на пересмотр приговора — ( более высоким судом) right to have the sentence reviewed (by a higher court | tribunal)
право на свободу мирных собраний и ассоциаций — right to freedom of peaceful assembly and association
право на свободу мысли, совести и религии — right to freedom of thought, conscience and religion
право на справедливое и удовлетворительное вознаграждение — right to a just and favourable remuneration
право на суверенитет над своими ресурсами — right to sovereignty over one’s natural resources
право на судебную защиту — benefit of a counsel; right to defence; right to legal assistance (protection by the court)
право на судебную проверку законности и обоснованности содержания под стражей — right to court verification of the legality and validity of holding (smb) in custody
право не отвечать на вопросы — right to keep (remain) silent; right to silence
право обжаловать действия должностных лиц — right to lodge a complaint against the actions of officials
право оборота (регресса) — right of a recourse (relief, regress)
право принадлежать или не принадлежать к международным организациям — right to belong or not to belong to international organizations
право регресса (оборота) — right of a recourse (relief, regress)
право считаться невиновным до тех пор, пока вина не будет доказана в установленном законом порядке — right to be presumed innocent until proved guilty according to law
право удержания, предусмотренное законом — statutory lien
право участвовать в научном прогрессе и пользоваться его благами — right to share in scientific advancement (progress) and its benefits
право участия в голосовании — right to vote; suffrage; voting right
право участия в управлении государственными делами — right to take part in the conduct of public affairs
право, связанное с недвижимостью — tenement
право ( государства) на принудительное отчуждение частной собственности — eminent domain
право ( государства) распоряжаться своими богатствами и естественными ресурсами — right (of a state) to dispose of its wealth and its natural resources
право ( компетенция) суда — court’s power
право ( продавца) удерживать товар ( до уплаты покупной цены) — vendor’s lien
абсолютное (неограниченное) право — absolute right; right in rem
без \правоа оборота (регресса) — without the right of recourse (relief, regress)
без \правоа — ( при покупке акций) ex right(s)
безусловное право собственности — estate (interest) in fee-simple; fee; fee-simple; ( на недвижимость - фригольд) freehold
большие \правоа — extensive rights
быть наделённым \правом — to be vested with a right (with authority)
в силу \правоа — by right of
верховенство \правоа — rule of law; supremacy of law
вещное (имущественное) право — interest in estate (in property); proprietary interest (right); real right; right in rem
взаимные \правоа и обязанности — reciprocal rights and obligations
включая \правоа — ( при покупке акций) cum rights
воспользоваться \правом — to avail oneself of a right
восстанавливать кого-л в \правоах — to rehabilitate; restore smb in his | her rights
восстанавливать свои \правоа — to restore one’s rights
восстановление в \правоах — rehabilitation; restoration of rights
входить в \правоа наследования — to come into a legacy
гражданские \правоа — civic (civil) rights
давать (предоставлять) кому-л право — to authorize (empower, enable) smb (to + inf); entitle smb (to); give (grant) smb a right
затрагивать чьи-л \правоа — to affect (impair, prejudice) smb’s rights
защищать (отстаивать) свои \правоа — to assert oneself; assert (defend, maintain) one’s rights
заявлять (предъявлять) право — (на) to claim (for); claim a right; lay (lodge, raise) a claim (to)
злоупотребление \правом — abuse (misuse) of a right
злоупотреблять \правом — to abuse (misuse) a right
имущественное (вещное) право — interest in estate (in property); proprietary interest (right); real right; right in rem
исключительное (монопольное) право — exclusive (sole) right; prerogative
лишать кого-л \правоа — to debar smb (from); deny smb (deprive, divest smb of) a right
лишать кого-л избирательного \правоа — to deny smb (deprive, divest smb of) his | her electoral right; disfranchise smb
лишаться \правоа — to be denied (deprived of) a right; forfeit (lose) a right
лишение \правоа возражения — estoppel
лишение \правоа выкупа заложенного имущества — foreclosure
лишение \правоа — ( правопоражение) deprivation (extinction, forfeit, revocation) of a right; disability; disfranchisement; disqualification; incapacity; incapacitation
лишение гражданских прав — deprivation (forfeit, revocation) of civil rights
монопольное (исключительное) право — exclusive (sole) right; prerogative
на основе всеобщего, равного и прямого избирательного \правоа при тайном голосовании — on the basis of universal, equal and direct suffrage by secret ballot
на равных \правоах — on a par; on the basis of parity
наделять кого-л \правом собственности — to entitle smb (to); vest smb with a title (in) (to)
наделять кого-л \правом — to authorize (empower) smb (to + inf); vest a right in smb; vest smb with a right
наносить ущерб чьим-л \правоам — to affect (impair, prejudice) smb’s rights
нарушать чьи-л \правоа — to infringe (violate) smb’s rights
нарушение \правоа — infringement (violation) of a right
нарушение авторского \правоа — infringement (violation) of a copyright; piracy
не признавать \правоа — to disclaim a right
неограниченное (абсолютное) право — absolute right; right in rem
обладание \правом — eligibility
обязательственное (относительное) право — right in personam; ( из договора) contractual right
ограничение \правоа — circumscription (curtailment, limitation, restriction) of a right; ( на возражение) estoppel
основные \правоа — basic (fundamental, primary) rights
осуществлять свои \правоа принудительно (в судебном порядке) — to enforce one’s rights
отказ от \правоа — abandonment (disclaimer, renunciation, surrender, waiver) of a right; quitclaim
отказываться от \правоа — to abandon (disclaim, drop, remise, renounce, resign, surrender, waive) a right; quitclaim
отстаивать (защищать) свои \правоа — to assert oneself; assert (defend, maintain) one’s rights
передавать (переуступать) право — to assign (cede, transfer) a right
передача \правоа собственности — conveyance of ownership
передача \правоа — assignment (cession, transfer) of a right
по \правоу — (as) of right; by right
по собственному \правоу — in one’s own right
политические \правоа — political rights
получать (приобретать) право — to acquire (obtain) a right; become entitled (to)
пользоваться \правом — to enjoy (exercise) one’s right
попирать чьи-л \правоа — to trample on (upon) smb’s rights
поражение в \правоах — deprivation (extinction, forfeit, revocation) of a right; disability; disfranchisement; disqualification; incapacity; incapacitation
порок \правоа собственности — defect in the title
посягательство на чьи-л \правоа — encroachment (infringement, trespass) on (upon) smb’s rights
посягать на (ущемлять) чьи-л \правоа — to encroach (infringe, trespass, usurp) on (upon) smb’s rights
превышать свои \правоа — ( полномочия) to exceed (overstep) one’s powers
предоставлять (давать) кому-л право — to authorize (empower, enable) smb (to + inf); entitle smb (to); give (grant) smb a right
предъявлять (заявлять) право — (на) to claim (for); claim a right; lay (lodge, raise) a claim (to)
презюмируемое (подразумеваемое) право — implicit (implied) right; ( собственности) apparent ownership
преимущественное (преференциальное, приоритетное) право — preferential (priority, underlying) right
преимущественное право покупки — pre-emption (pre-emptive) right; (right of) first option
прекращение \правоа — termination of a right
препятствовать осуществлению \правоа — to preclude a right
при осуществлении своих прав и свобод — in the exercise of one’s rights and freedoms
приобретать (получать) право — to acquire (obtain) a right; become entitled (to)
приобретение \правоа собственности — acquisition of a title (to)
приобретение \правоа — acquisition of a right
приостановление \правоа — suspension of a right
равные \правоа — equal rights
с \правом оборота (регресса) — with the right of recourse (relief, regress)
с полным \правом — rightfully
социально-экономические \правоа — socio-economic rights
специальные \правоа заимствования — special drawing rights (SDR)
супружеские \правоа — conjugal (marital) rights
ущемлять (посягать на) чьи-л \правоа — to encroach (infringe, trespass, usurp) on (upon) smb’s rights
2 (в объективном смысле)экономическую и культурную систему — right to (freely) choose and develop one’s political, social, economic and cultural system
сущ.law- право войны
- право международной безопасности
- право международной торговли
- право международных инвестиций
- право народов
- право собственности
- право справедливости
- право торгового оборота
- авторское право
- агентское право
- административное право
- акционерное право
- арбитражное право
- арендное право
- банковское право
- брачное право
- валютное право
- вещное право
- внутригосударственное право
- воздушное право
- государственное право
- гражданское право
- гуманитарное право
- действующее право
- деликтное право
- дипломатическое право
- доказательственное право
- естественное право
- законодательное право
- земельное право
- изобретательское право
- каноническое право
- коллизионное право
- конституционное право
- консульское право
- космическое право
- личное право
- материальное право
- межгосударственное право
- международное право
- международное авторское право
- международное валютное право
- международное воздушное право
- международное гуманитарное право
- международное договорное право
- международное космическое право
- международное морское право
- международное обычное право
- международное публичное право
- международное частное право
- морское право
- налоговое право
- наследственное право
- национальное право
- обычное право
- обязательственное право
- парламентское право
- патентное право
- позитивное право
- посольское право
- прецедентное право
- процессуальное право
- публичное право
- публичное право
- римское право
- рыночное право
- светское право
- семейное право
- сравнительное право
- статутное право
- страховое право
- судебное право
- таможенное право
- торговое право
- трудовое право
- уголовное право
- финансовое право
- хозяйственное право
- церковное право
- частное право
- частное правоправо, действующее на территории страны — law of the land
право, регулирующее деятельность акционерных компаний — company law
право, регулирующее деятельность международных организаций — law of international organizations
бакалавр \правоа (прав) — Bachelor of Law(s) (B.L., LL.B.)
брачно-семейное право — marriage and family law; matrimonial law
в силу \правоа — at law
в соответствии с нормами (принципами) международного \правоа — in accordance (compliance, conformity) with the norms (principles) of international law; under international law
верховенство (господство) \правоа — rule-of-law; supremacy of law
вопрос \правоа — matter (point, question) of law
договорное (контрактное) право — contract (contractual, conventional) law; law of contract(s) (of treaties)
доктор \правоа (прав) — Doctor of Law(s) (D.L., LL.D.)
институты и нормы международного \правоа — international legal norms and institutions
источник \правоа — source of law
контрактное (договорное) право — contract (contractual, conventional) law; law of contract(s) (of treaties)
магистр \правоа (прав) — Master of Law(s) (M.L., LL.M.)
нарушение \правоа — breach (violation) of law
область \правоа — branch of law
общее (обычное) право — common (customary) law; tacit law
общие (основные) принципы международного \правоа — basic (general) principles of international law
презумпция \правоа — presumption in law; prima facie law
пробел в \правое — gap in law
субъект \правоа — person (subject) of law
теория \правоа — legal theory
-
15 berøve
1лиши́ть (чего-л.)* * *deprive, dispossess* * *vb( fratage) deprive of ( fx deprive him of his rights, his liberty);F divest of ( fx divest him of his power);( frastjæle) rob of ( fx rob somebody of his possessions);[ berøve sig selv livet] take one's own life;[ berøvet sine illusioner] stripped of all illusions. -
16 taka
* * *I)(tek; tók, tókum; tekinn), v.1) to take, catch, seize (tóku þeir laxinn ok otrinn ok báru með sér);G. tók inni vinstri hendi spjótit á lopti, G. caught the spear with his left hand;man hón taka fé okkart allt með ráni, she will take all our goods by force;taka e-n höndum, to seize one, take captive;tökum vápn vár, let us take to our weapons;2) fig., taka trú, to take the faith, become a Christian;taka skírn, to be baptized;taka hvíld, to take a rest;taka flótta, to take to flight;taka rœðu, umrœðu, to begin a parley;taka ráð, to take a counsel (= taka til ráðs);taka e-n orðum, to address one;taka sættir or sættum, to accept terms;taka þenna kost, to take this choice;taka stefnu, to fix a meeting;taka boði, to accept an offer;taka sótt, to be taken ill;taka úgleði, to get out of spirits;taka andviðri, to meet with contrary winds;taka konung, to take, elect a king;taka konu, to take a wife;taka úkunna stigu, to take to unknown ways;taka e-n or e-m vel, to receive one well;taka e-t þvert, to take a thing crossly, deny flatly;taka upp höndum, to raise the hands;3) to reach, stretch forth, touch;fremri hyrnan tók viðbeinit, the upper horn caught the collar bone;því at ek tek eigi heim í kveld, for I shall not reach home to-night;hárit tók ofan á belti, the hair came down to her waist;4) to reach and take harbour (þeir tóku land á Melrakka-sléttu);5) to take, hold, of a vessel (ketill, er tók tvær tunnur);6) to be equivalent to, be worth (hringrinn tók tólf hundruð mórend);7) with infin., to begin (hann tók at yrkja, þegar er hann var ungr);nú taka öll húsin at lóga, now the whole house began to blaze;impers., þá tók at lægja veðrit, then the wind began to fall;8) to touch, regard, concern (þat allt, sem leikmenn tekr);9) to catch (up), come up with (hann var allra manna fóthvatastr, svá at engi hestr tók hann á rás);10) to start, rush (Eirikr tók út or stofunni, en konungr bað menn hlaupa eptir honum);taka á rás, taka frá, to take to running, run away (svá illt sem nú er frá at taka, þá mun þó síðarr verra);11) impers. it is taken;þá tók af veðrit (acc.) then the storm abated;kom á fótinn, svá at af tók, the stroke came on his leg, so that it was cut off;sýnina tekr frá e-m, one becomes blind;tók út skip Þangbrands, Th.’s ship drifted out;um várit er sumarhita tók, when the summer heat set in;12) with preps, and advs., taka e-n af lífi, lífdögum, taka e-n af, to take one’s life, put to death;taka e-n af nafni ok veldi, to deprive one of his title and power;taka af hesti, to take (the saddle) off a horse;taka e-t af e-m, to take a thing from one, deprive one of (er vér tókum seglit af honum, þá grét hann);taka af sér ópit, to cease weeping;taka e-t af e-m, to get frotn one (tekr hann af öllu fólki mikil lof);taka mikinn (mikil), lítinn (lítil) af e-u, to make (say) much, little of;hón tók lítil af öllu, she said little about it, took it coldly;øngan tek ek af um liðveizlu við þik, I will not pledge myself as to helping thee;taka e-t af, to choose, take;G. bauð þér góð boð, en þú vildir engi af taka, G. made thee good offers, but thou wouldst take none of them;fara sem fœtr mega af taka, at the top of one’s speed;hann sigldi suðr sem af tók, as fast as possible;to abolish, do away with (lagði á þat allan hug al taka af heiðni ok fornar venjur);taka e-t aptr, to take back, render void (taka aptr þat, er ek gef); to recall (taka aptr orð, heil sín);taka á e-u, to touch (hón tók á augum hans);taka vel, auðvelliga, lítt, illa á e-u, to take (a thing) well, in good part, ill, in ill part (fluttu þeir þetta fyrir jarli, en hann tók vel á);taka e-t á sik, to take upon oneself (kvaðst heldr vilja taka þat á sik at gefa honum annát augat);tóku þeir á sik svefn mikinn, they fell fast asleep;taka arf eptir e-n, to inherit one;taka e-t eptir, to get in return;með því at þú gerir svá, sem ek býð þér, skaltu nökkut eptir taka, thou shalt have some reward;taka e-t frá e-m, to take a thing away from one (þeir tóku spjótin frá þeim ok báru út á ána);taka e-n frá e-u, to deprive one of (taka e-n frá landi, ríki);taka e-t fyrir e-t, to take in return for (hann keypti sveinana ok tók fyrir þá vesl gott ok slagning); to take for, look upon as (lökum vér þat allt fyrir satt; því tek ek þat fyrir gaman);taka fyrir e-t, to refuse (tók E. eigi fyrir útanferð at sumri);taka hendi í e-t, to thrust one’s hand into;taka í hönd e-m, to shake hands with one;taka í móti, to offer resistance (þeir brendu víða bygðina, en bœndr tóku ekki í móti);taka niðr, to pull down, demolish (taka niðr til grundvallar allt þat verk); to graze a little, = taka til jarðar (þeir láta nú taka niðr hesta sína);taka niðri, to touch (feel) the bottom;taka ofan, to take down (Högni tekr ofan atgeirinn); to pull down (hann hafði látil taka ofan skála sinn);taka í sundr, to cut asunder;impers., slœmdi sverðinu til hans, svá at í sundr tók manninn, so that the man was cleft asunder;taka til e-s, to take to (tóku þá margir til at níða hann);taka til máls (orðs, orða), to begin to speak;nú er þar til máls at taka, at, now we must take up the story at this point, that;taka til varnar, to begin the defence;taka til e-s, to have recourse to, resort to (taka e-t til ráðs, bragðs); to concern (þetta mál, er til konungs tók);láta e-t til sín taka, to let it concern oneself, meddle with (Gísli lét fátt til sín taka);taka e-n til e-s, to choose, elect (Ólafr var til konungs tekinn um allt land);absol., taka til, to begin (hann hélt allt austr um Svínasund, þá tók til vald Svíakonungs);taka e-t til, to take to, do;ef hann tekr nökkut illt til, if he takes to any ill;taka um e-t, to take hold of, grasp (nú skaltu taka um fót honum);taka e-t undan, to take away;impers., undan kúnni tók nyt alla, the cow ceased to give milk;taka undan, to run away, escape (B. tók undan með rás);taka undir e-t, to take hold under a thing;hann tók undir kverkina ok kyssti hana, he took her by the chin and kissed her;to undertake, take upon oneself;H. kvaðst ekki taka mundu undir vandræði þeira, H. said he would have nothing to do with their troubles;taka undir e-t með e-m, to back, help one in a thing (vil ek, at þér takit undir þetta mál með mér);þau tóku undir þetta léttiliga, they seconded it readily;hann tók seinliga undir, he was slow to answer;taka undir, to echo, resound (fjöllin tóku undir);taka e-t undir sik, to take on hand (Gizurr tók undir sik málit); to lay hold of (hann tekr undir sik eignir þær, er K. átti í Noregi);taka e-t upp, to pick up (S. tók upp hanzka sinn);taka upp fé fyrir e-m, to seize on, confiscate;taka upp borð, to set up the tables before a meal, but also to remove them after a meal;taka upp bygð sína, to remove one’s abode;hón tekr mart þat upp, er fjarri er mínum vilja, she takes much in hand that is far from my will;drykk ok vistir, svá sem skipit tók upp, as the ship could take;taka upp ný goðorð, to establish new priesthoods;taka upp verknað, to take up work;taka upp stœrð, to take to pride;taka upp sök, to take up a case;taka upp draum, to interpret a dream;taka e-t upp, to choose (seg nú skjótt, hvern kost þú vill upp taka);absol., taka upp, to extend, rise (rekkjustokkr tekr upp á millum rúma okkarra);taka út, to run out (E. tók út ór stofunni);taka við e-u, to receive (A. hafði tekit við föðurarf sínum);taka vel við e-m, to receive one well, give one a hearty welcome;taka við trú, to take the faith;þeir tóku vel við, they made a bold resistance;tók við hvárr af öðrum, one took up where the other left off;taka yfir e-t, to extend over (hann skal eignast af Englandi þat, sem uxahúð tekr yfir);impers. to come to an end, succeed (kveðst nú vænta, at nú mundi yfir taka);þeir munu allt til vinna at yfir taki við oss, to get the better of us;13) refl., takast;f.1) taking, capture, of a fortress, prisoner;2) taking, seizing, of property;* * *u, f. a taking, capture, Fms. x. 417 (of a fortress); of a prisoner, Ann. 1254: a taking, seizing, unlawful or violent, of property, Grág. ii. 188, 301; gjalda fyrir hval-tökuna, Bs. i. 657; fjár-taka (see fé), upptaka.II. revenue = tekja; með öllum tökum ok skyldum, Fms. vi. 431.III. tenure of land; eiga töku á jöfð, N. G. L. i. 240.IV. bail, security; hlaupask undan töku ok sókn, N. G. L. i. 258; see við-taka, á-taka, töku-vætti. -
17 spogliare
undress( rubare) rob* * *spogliare v.tr.1 ( svestire) to undress; to strip (anche estens.): spogliare un bambino, to undress a child; spogliare un giardino di tutti i fiori, to strip a garden of all its flowers // spogliare qlcu. con gli occhi, to undress s.o. with one's eyes // spogliare i nemici vinti, to despoil conquered enemies // spogliare l'abito, ( abbandonare un ordine religioso) to renounce (o to give up) one's vows2 ( privare) to deprive, to divest, to strip: lo spogliarono di ogni autorità, they deprived (o stripped) him of all authority; spogliare qlcu. di ogni bene, to deprive s.o. of all his property3 ( fare lo spoglio) to go* through, to sort out, to sift (through): spogliare la corrispondenza, to go through (o to sort out) the mail; spogliare i documenti, to sift through the papers.◘ spogliarsi v.rifl. o intr.pron.2 ( privarsi, rinunciare) to strip oneself, to give* up (sthg.), to divest oneself: si spogliò di ogni suo avere per darlo ai poveri, he stripped (o divested) himself of all his possessions to give them to the poor; spogliare di un diritto, del dominio, to give up (o to renounce) a right, power4 ( diventare spoglio) to shed (sthg.), to lose* (sthg.): ormai gli alberi si spogliano delle foglie, the trees are shedding their leaves6 ( di rettile) to cast* its slough, to slough its skin.* * *[spoʎ'ʎare]1. vt1) (svestire) to undress, (con la forza) to strip, (fig : privare: di autorità) to divest, strip, (di tesori) to stripspogliare qn di qc — (derubare) to strip o rob sb of sth
2) (fare lo spoglio: di schede elettorali) to count2. vr (spogliarsi)(persona) to undress, get undressed, strip, (serpente) to slough (off) o shed its skin3. vip (spogliarsi)(albero) to shed its leavesspogliarsi di — (fig : ricchezze) to strip o.s. of, (pregiudizi) to get rid of, rid o.s. of* * *[spoʎ'ʎare] 1.verbo transitivo1) (svestire) to undress [ persona]2) (privare) to stripspogliare qcn. dei suoi averi, diritti — fig. to strip sb. of their belongings, rights
spogliare gli alberi — [ vento] to strip the leaves off the trees
3) (derubare) to despoil [paese, museo]4) (esaminare) to go* through [posta, documenti]2.verbo pronominale spogliarsi1) (svestirsi) to strip, to undress oneself2) (privarsi)3) (liberarsi)- rsi di — to get rid of [ riservatezza]
4) (diventare spoglio) [ albero] to shed* its leaves* * *spogliare/spoλ'λare/ [1]1 (svestire) to undress [ persona]2 (privare) to strip; spogliare qcn. dei suoi averi, diritti fig. to strip sb. of their belongings, rights; spogliare gli alberi [ vento] to strip the leaves off the trees3 (derubare) to despoil [paese, museo]4 (esaminare) to go* through [posta, documenti]II spogliarsi verbo pronominale1 (svestirsi) to strip, to undress oneself; - rsi nudo to strip naked4 (diventare spoglio) [ albero] to shed* its leaves. -
18 Gartside
SUBJECT AREA: Textiles[br]fl. 1760s England[br]English manufacturer who set up what was probably the first power-driven weaving shed.[br]A loom on which more than one ribbon could be woven at once may have been invented by Anton Möller at Danzig in 1586. It arrived in England from the Low Countries and was being used in London by 1616 and in Lancashire by 1680. Means were being devised in Switzerland c.1730 for driving these looms by power, but this was prohibited because it was feared that these looms would deprive other weavers of work. In England, a patent was taken out by John Kay of Bury and John Stell of Keighley in 1745 for improvements to these looms and it is probably that Gartside received permission to use this invention. In Manchester, Gartside set up a mill with swivel looms driven by a water-wheel; this was probably prior to 1758, because a man was brought up at the Lancaster Assizes in March of that year for threatening to burn down "the Engine House of Mr. Gartside in Manchester, Merchant". He set up his factory near Garrett Hall on the south side of Manchester and it may still have been running in 1764. However, the enterprise failed because it was necessary for each loom to be attended by one person in order to prevent any mishap occurring, and therefore it was more economic to use hand-frames, which the operatives could control more easily.[br]Further ReadingJ.Aikin, 1795, A Description of the Country from Thirty to Forty Miles Round Manchester, London (provides the best account of Gartside's factory).Both R.L.Hills, 1970, Power in the Industrial Revolution, Manchester; and A.P.Wadsworth and J. de L.Mann, 1931, The Cotton Trade and Industrial Lancashire, Manchester, make use of Aikin's material as they describe the development of weaving.A.Barlow, 1878, The History and Principles of Weaving by Hand and by Power, London (covers the development of narrow fabric weaving).RLH -
19 Kraft
Kraft f 1. GEN force; 2. IND energy, power • außer Kraft setzen RECHT abrogate, invalidate, abolish, repeal (Gesetz); override (Regel) • in Kraft RECHT in force, in effect (Vorschriften, Gesetze) • in Kraft setzen 1. MGT activate (Krisenplan); 2. RECHT put into force, put into effect (Gesetz) • in Kraft treten RECHT come into force, enter into force, enter into effect, take effect (Gesetz)* * *f 1. < Geschäft> force; 2. < Ind> energy, power ■ außer Kraft setzen < Recht> Gesetz abrogate, invalidate, abolish, repeal, repeal Regel override ■ in Kraft < Recht> Vorschriften, Gesetze in force, in effect ■ in Kraft setzen 1. < Mgmnt> Krisenplan activate; 2. < Recht> Gesetz put into force, put into effect ■ in Kraft treten < Recht> Gesetz come into force, enter into force, enter into effect, take effect* * *Kraft
power, force, strength, (Gesetz) effect;
• außer Kraft repealed;
• in Kraft in force, (Vertrag) valid;
• mit bindender Kraft binding;
• mit rückwirkender Kraft retroactively;
• noch in Kraft (Gesetz) unrepealed, (Vertrag) unrescinded;
• bindende Kraft [binding] force;
• gesetzmäßige Kraft authority;
• rückwirkende Kraft (Gesetz) retrospective effect (force);
• schöpferische Kraft creativeness;
• treibende Kraft driving force, spirit, soul;
• ungelernte Kraft prenticehand;
• zuverlässige Kraft reliable worker;
• normative Kraft eines Vertrages legal validity of a contract;
• mit reduzierter Kraft arbeiten to operate on a shorter wavelength;
• in Kraft bleiben to hold good, to remain in force, to run on;
• sich aus eigener Kraft emporarbeiten to work one’s way up;
• ausgezeichnete Kraft sein to be a first-class worker;
• außer Kraft sein to be invalid, (Gesetz) to become inoperative;
• in Kraft sein to be in force, to rule;
• außer Kraft setzen (Gesetz) to repeal, to abrogate, to deprive of effect, (Vertrag) to make invalid, to invalidate, to cancel, to annul, to set aside, to rescind;
• in Kraft setzen to put into force (operation), to give effect to;
• erneut in Kraft setzen to revalidate, to reenact;
• außer Kraft treten to become invalid (inoperative, void), to cease to have force;
• in Kraft treten to become effective, to come into effect;
• am 1. Januar in Kraft treten to take effect on January 1st;
• rückwirkend in Kraft treten to become retroactive;
• mit dem Tag der Veröffentlichung in Kraft treten to come into force on the date of publication. -
20 desapoderar
v.1 to dispossess, to rob one of his property.2 to repeal or revoke a power of attorney.3 to cancel a power of attorney.* * *VT (=quitar autoridad a) to deprive of authority; (=quitar posesiones a) to dispossess* * *desapoderar [A1 ]vtlo desapoderaron they canceled his power of attorney, they withdrew his authority* * *v/t:desapoderar a alguien de algo strip s.o. of sth
См. также в других словарях:
deprive of power — index abrogate (rescind), disable, disarm (divest of arms), disqualify, impair Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
Deprive — De*prive , v. t. [imp. & p. p. {Deprived}; p. pr. & vb. n. {Depriving}.] [LL. deprivare, deprivatium, to divest of office; L. de + privare to bereave, deprive: cf. OF. depriver. See {Private}.] 1. To take away; to put an end; to destroy. [Obs.]… … The Collaborative International Dictionary of English
disqualify — dis·qual·i·fy /dis kwä lə ˌfī/ vt fied, fy·ing 1: to deprive of the required qualities, properties, or conditions a financial interest in the case that disqualified the judge 2: to deprive of a right or privilege esp. after a hearing misconduct… … Law dictionary
disarm — I (divest of arms) verb arma homini adimere, attenuate, cripple, deactivate, debilitate, decimate, deescalate, demilitarize, demobilize, deprive of arms, deprive of means of defense, deprive of power, deprive of strength, deprive of weapons,… … Law dictionary
dismay — [13] The underlying meaning of dismay is ‘deprive of power’ – its second syllable is ultimately the same word as the verb may. It comes via Old French desmaier from Vulgar Latin *dismagāre ‘deprive of power’, a compound verb formed from the… … The Hutchinson dictionary of word origins
dismay — [13] The underlying meaning of dismay is ‘deprive of power’ – its second syllable is ultimately the same word as the verb may. It comes via Old French desmaier from Vulgar Latin *dismagāre ‘deprive of power’, a compound verb formed from the… … Word origins
Impotence — (Roget s Thesaurus) < N PARAG:Impotence >N GRP: N 1 Sgm: N 1 impotence impotence Sgm: N 1 inability inability disability Sgm: N 1 disablement disablement impuissance imbecility Sgm: N 1 incapacity incapacity incapability … English dictionary for students
disable — dis·able vt dis·abled, dis·abl·ing 1: to deprive of legal right, qualification, or capacity 2: to make incapable or ineffective; specif: to cause to have a disability dis·able·ment n Merriam Webster’s Dictionary of Law. Merriam Webster. 1996 … Law dictionary
incapacitate — /ɪnkəˈpæsəteɪt / (say inkuh pasuhtayt) verb (t) (incapacitated, incapacitating) 1. to deprive of capacity; make incapable or unfit; disqualify. 2. Law to deprive of power to perform acts with legal consequences. –incapacitation /ɪnkəˌpæsəˈteɪʃən/ …
abrogate — ab·ro·gate / a brə ˌgāt/ vt gat·ed, gat·ing [Latin abrogare, from ab off + rogare ask, ask for approval of (a law)]: to abolish by authoritative, official, or formal action: annul repeal a recent addition to [section] 51B abrogate s statutory and … Law dictionary
impair — im·pair /im per/ vt 1: to damage or make worse by or as if by diminishing impair ed health 2: to diminish the value of (property or property rights); specif: to diminish the value of (legal contractual obligations) to the point that a party loses … Law dictionary